عیب یابی دستگاه دور کن به صورت صحیح و اصولی، نیازی است که هر اپراتور و تکنسین باید بر آن مسلط باشد. زیرا خرابی‌های کوچک، اگر به موقع تشخیص داده نشوند، به توقف ناگهانی و هزینه‌های بزرگ تبدیل می‌شوند. در این مقاله به طور مفصل به عیب یابی دستگاه دور کن می‌پردازیم تا به شما کمک کنیم در همان ابتدا مشکل دستگاه را شناسایی و رفع کنید. این کار علاوه‌بر حفظ راندمان تولید و جلوگیری از توقف ناگهانی، عمر دستگاه دورکن را نیز افزایش می‌دهد.
یکی از مهم‌ترین مزیت‌های فرساد ماشین که این شرکت را از رقبا متمایز کرده، آموزش کار با دستگاه و ارائه خدمات پس از فروش است. با انتخاب فرساد ماشین و خرید دستگاه دورکن، علاوه‌بر تهیه دستگاه باکیفیت و دارای فناوری روز، از خدمات پس از فروش معتبر و آموزش اپراتور بهره‌مند خواهید شد.
انواع روش های عیب یابی دستگاه دور کن
دستگاه دورکن به دلیل کار مداوم در محیط‌های صنعتی، در طول زمان دچار مشکلاتی می‌شود که بر دقت، ایمنی و کارآیی آن تأثیر می‌گذارد. در ادامه با شایع‌ترین مشکلات و علائم آن‌ها آشنا می‌شویم. زیرا تشخیص به موقع این علائم از آسیب‌های بزرگ‌تر و پرهزینه‌تر جلوگیری خواهد کرد.
کاهش کیفیت برش یا لرزش تیغه
یکی از متداول‌ترین مشکلات در دستگاه دورکن، بروز لرزش در تیغه یا کاهش کیفیت برش است. این مشکل ممکن است ناشی از کند شدن تیغه، نصب نامناسب آن، تاب برداشتن صفحه تیغه یا عدم تراز بودن محور تیغه باشد.
برای رفع این مشکل باید تیغه را بررسی کنید و در صورت کند شدن، آن را تعویض یا تیز کنید. همچنین مطمئن شوید که تیغه به درستی روی شفت بسته شده و لنگی ندارد. استفاده از تیغه‌های مناسب برای نوع متریال نیز اهمیت زیادی در کاهش لرزش و بهبود برش دارد. در صورت ادامه لرزش، بلبرینگ‌های محور را نیز بررسی کنید.
خرابی‌های میز متحرک و مشکلات ریل‌ها
میز متحرک یکی از اجزای کلیدی دستگاه دورکن است که دقت برش به عملکرد روان و دقیق آن بستگی دارد. گیر کردن میز، حرکت ناصاف یا لقی در حین حرکت از مشکلات این قطعه است که به علت آلودگی یا سایش در ریل‌های حرکتی، نبود روغن‌کاری مناسب یا آسیب دیدگی بلبرینگ‌ها رخ می‌دهد.
برای عیب‌یابی، ابتدا میز و ریل‌ها را تمیز کنید و وضعیت بلبرینگ‌ها و تراز بودن ریل‌ها را چک کنید. در صورت وجود لقی، تنظیم مجدد گایدها یا تعویض قطعات ساییده شده لازم است.
عیب‌یابی موتور اصلی و خط زن دستگاه دورکن
موتورهای اصلی و خط‌زن در دستگاه دورکن وظیفه تأمین نیروی برش را بر عهده دارند و هرگونه ضعف در عملکرد آن‌ها می‌تواند به افت کیفیت برش یا توقف کامل عملکرد دستگاه منجر شود.
خرابی موتور مثل افت دور، گرم شدن بیش از حد، صدای غیرعادی یا عدم روشن شدن موتور، ممکن است به دلیل خرابی سیم‌پیچ، ضعف در منبع تغذیه، خرابی خازن راه‌انداز یا اشکال در اتصالات الکتریکی ایجاد شده باشد. همچنین در موتور خط‌زن، خرابی کلید کنترل و ناهماهنگی در تنظیم عمق برش نیز از مشکلات رایج است. با بررسی دوره‌ای موتور، خنک‌کاری مناسب و استفاده از محافظ‌های الکتریکی می‌توانید عمر مفید آن را افزایش دهید.
مشکلات رایج در سیستم کنترل زاویه و ارتفاع تیغه
سیستم تنظیم زاویه و ارتفاع تیغه، دقت عملکرد دستگاه دورکن را تضمین می‌کند. در مدل‌های دستی، سفت شدن یا گیر کردن پیچ‌های تنظیم و در مدل‌های نیمه‌برقی، خرابی در موتورهای سروو یا سنسورهای موقعیت می‌تواند منجر به اختلال در تنظیمات شود.
تنظیم نادرست زاویه برش، بازگشت‌پذیری ناقص یا گیر کردن تیغه در موقعیت خاص از نشانه‌های این اختلال است. برای عیب‌یابی باید ابتدا عملکرد قطعات مکانیکی را بررسی کنید و سپس در مدل‌های برقی، اتصالات و سنسورها را تست کنید. استفاده از نمایشگر دیجیتال زاویه به اپراتور کمک می‌کند تشخیص سریعی داشته باشد.
اختلالات سیستم ایمنی و راهکارهای اصلاح آن
سیستم‌های ایمنی دستگاه دورکن شامل گارد تیغه، کلید اضطراری و سنسورهای حفاظتی است که از اپراتور محافظت می‌کنند. اختلال در این سیستم‌ها ممکن است به روشن نشدن دستگاه، توقف ناگهانی در حین کار یا عملکرد نادرست گارد محافظ منجر شود.
این مشکلات به دلیل قطعی در سنسورها، فرسودگی کلیدهای اضطراری یا خطا در مدار ایمنی دستگاه به وجود می‌آیند. بررسی کامل اتصالات، تست عملکرد گارد و تعویض سنسورهای معیوب، از راهکارهای مؤثر در رفع این اختلالات هستند. هیچ‌گاه نباید از دستگاه با سیستم ایمنی معیوب، استفاده کرد؛ زیرا خطرات جبران‌ناپذیری ایجاد می‌کند.
عیب یابی دستگاه دور کن دستی و نیمه‌برقی
فرساد ماشین دو نوع دستگاه دورکن دستی و نیمه برقی ارائه می‌کند. هرکدام از این دو نوع، ساختار و سیستم‌های کنترلی متفاوتی دارند.
این تفاوت‌ها مستقیما بر فرآیند عیب‌یابی و رفع ایرادات تأثیر می‌گذارد. شناخت تفاوت‌های اصلی میان این دو نوع دستگاه، به تکنسین‌ها و اپراتورها کمک می‌کند تا در هنگام بروز مشکل، سریع‌تر و دقیق‌تر عمل کنند.
- در دستگاه دورکن دستی مشکلاتی مانند سختی در چرخاندن اهرم زاویه، خرابی چرخ‌دنده بالابر تیغه و یا عدم روان بودن حرکت میز رایج‌تر است.
- در دستگاه دورکن نیمه‌برقی خرابی‌های الکتریکی مانند سوختن موتور تنظیم زاویه، قطع شدن کابل‌ها، اختلال در نمایشگر دیجیتال یا گیر کردن در تنظیم ارتفاع تیغه بیشتر دیده می‌شود.
- در عیب‌یابی مدل‌های دستی بیشتر تمرکز بر بازرسی مکانیکی است؛ مانند خرابی چرخ‌دنده‌ها، گیر کردن پیچ‌ها، یا سایش قطعات. اما در مدل‌های نیمه‌برقی، نیاز به بررسی مدارهای الکتریکی، موتورهای تنظیم و سنسورها نیز وجود دارد.
- اپراتور دستگاه دستی با مهارت مکانیکی می‌تواند مشکلات را رفع کند، ولی در دستگاه دورکن نیمه‌برقی، اپراتور باید آموزش‌های الکترونیکی مقدماتی نیز دیده باشد یا از تکنسین برق صنعتی کمک بگیرد. همچنین توصیه می‌شود در مدل‌های نیمه‌برقی، سرویس‌ها توسط افراد متخصص انجام شود تا به بردها یا سیستم کنترل آسیبی وارد نشود.
ابزارهای مورد نیاز برای عیب یابی دستگاه دور کن
عیب‌یابی دستگاه‌های دستی ساده‌تر و با ابزارهای پایه مانند آچار، پیچ‌گوشتی، گریس و کولیس قابل انجام است. اما در مدل‌های نیمه‌برقی، برای بررسی خطاها به مولتی‌متر، تستر ولتاژ، تجهیزات کالیبراسیون و گاهی نرم‌افزارهای عیب‌یابی دیجیتال نیاز است. همچنین، در مدل‌های نیمه‌برقی احتمال وجود خطاهای نرم‌افزاری یا اختلال در نمایشگر زاویه نیز وجود دارد که در مدل‌های دستی اصلا دیده نمی‌شود.
نکات کلیدی پیشگیری از خرابی و افزایش عمر مفید دستگاه دورکن
پیشگیری از خرابی دستگاه دورکن نه تنها موجب کاهش هزینه‌های تعمیر و نگهداری می‌شود، بلکه به افزایش بهره‌وری، دقت برش و ایمنی در محیط کار نیز کمک می‌کند. رعایت نکات فنی و نگهداری اصولی، نقش مهمی در افزایش طول عمر مفید این دستگاه دارد.
- انجام سرویس‌های دوره‌ای بررسی قطعات متحرک، تیغه‌ها، ریل‌ها، موتور و سیستم کنترل، از مهم‌ترین اقدامات پیشگیرانه است. جدول زمان‌بندی نگهداری باید مطابق با دفترچه راهنمای کارخانه تنظیم شده و به صورت منظم اجرا شود.
- ریل‌ها و قطعات متحرک نیازمند روغن‌کاری مداوم هستند تا از اصطکاک زیاد، خوردگی و گیرکردن جلوگیری شود. استفاده از روان‌کننده‌های استاندارد و پاک‌سازی سطوح قبل از روغن‌کاری، کیفیت حرکت میز و دقت برش را حفظ می‌کند.
- تیغه‌های کند یا نامناسب می‌توانند به دستگاه و قطعه کار آسیب وارد کنند. انتخاب تیغه با توجه به نوع متریال MDF، چوب طبیعی، نئوپان و غیره و تعویض به موقع آن، از بروز لرزش، سوختگی سطح برش و آسیب به موتور جلوگیری می‌کند.
- تغذیه پایدار و ایمن برق، یکی از شروط عملکرد صحیح دستگاه است. استفاده از محافظ ولتاژ، بررسی سلامت کابل‌ها و کلیدها و نصب فیوزهای مناسب از آسیب به مدارهای داخلی جلوگیری می‌کند، به ویژه در دستگاه‌های نیمه‌برقی یا مجهز به نمایشگر دیجیتال.
- گرد و غبار و ذرات چوب می‌توانند وارد بخش‌های حساس دستگاه شده و در درازمدت موجب اختلال در عملکرد سیستم‌های مکانیکی و الکترونیکی شوند. بهتر است پاک‌سازی روزانه دستگاه به ویژه ریل‌ها، تیغه، سیستم کنترل و داخل کابینت موتور را جدی بگیرید.
- بسیاری از خرابی‌ها ناشی از استفاده نادرست توسط اپراتور است. آموزش دقیق نحوه کار با دستگاه، تنظیم تیغه، حرکت میز و رعایت نکات ایمنی، تأثیر مستقیمی بر جلوگیری از استهلاک زودرس دارد.
- قطعاتی مانند بلبرینگ‌ها، تسمه‌ها، تیغه‌ها و گایدها پس از مدتی نیاز به تعویض دارند. تأخیر در تعویض آن‌ها ممکن است به خرابی‌های پرهزینه منجر شود.
- تراز بودن میز، عمود بودن تیغه نسبت به صفحه برش و دقت در زوایای تنظیم‌شده، نیاز به کالیبراسیون دارد. انجام کالیبراسیون دقیق با ابزارهای اندازه‌گیری، برای جلوگیری از خطای برش و آسیب به تیغه یا قطعه کار لازم است.
در دنیای امروز که سرعت و دقت حرف اول را می‌زند، داشتن دستگاه دورکن سالم و دقیق یک سرمایه‌گذاری واقعی برای هر کارگاه نجاری است. با عیب‌یابی دستگاه دورکن در همان ابتدا و رفع آن، می‌توانید از هزینه‌های سنگین تعمیرات جلوگیری کنید و دستگاه خود را نیز همیشه در اوج عملکرد نگه دارید.